GBF/MSDS Hazırlama İşlem Basamakları Nelerdir?

Güvenlik Bilgi Formları (SDS) ve Düzenlemeleri

Güvenlik Bilgi Formları (SDS), madde veya karışımların alıcılarına gerekli bilgiyi sağlamak için yasal olarak zorunlu ve etkili bir araçtır. Avrupa Birliği'nde SDS’ler, 1907/2006 Sayılı REACH Yönetmeliği kapsamında tanımlanmış ve 1272/2008 (CLP) Yönetmeliği ile GHS (Küresel Uyumlaştırılmış Sistem) kuralları dikkate alınarak AB mevzuatına adapte edilmiştir.

Türkiye'de ise SDS’ler, Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik ve SEA Yönetmeliği (Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik) kapsamında düzenlenir. Bu yönetmeliklerin amacı:
✔ İnsan sağlığı ve çevreyi korumak,
✔ Serbest dolaşımı sağlamak amacıyla ürünlerin sınıflandırılmasını, etiketlenmesini ve ambalajlanmasını yönetmektir.

Ayrıca SDS hazırlama kuralları, 23.06.2017 tarihli ve 30105 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan KKDİK Yönetmeliği’nin bir parçası haline gelmiştir.

SDS Hazırlama Kriterleri

Bir ürün için SDS hazırlanması şu durumlarda zorunludur:
✔ Ürün, SEA/CLP Yönetmeliği’ne göre tehlikeli olarak sınıflandırılıyorsa,
✔ Madde, KKDİK/REACH Ek XIII’e göre PBT (Kalıcı, Biyobirikim ve Toksik) veya vPvB (Çok Kalıcı ve Çok Biyobirikim) özelliklerine sahipse,
✔ REACH Madde 59(1) veya KKDİK kapsamında izin gerektiren aday listesinde yer alıyorsa.

SDS Hazırlık Aşamaları

1. Bilgi Toplama (Kısım 1, 3, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 15, 16)

Bilgiler, tedarikçilerden, mevzuatsal kaynaklardan ve literatürden toplanır:
✔ Tedarikçi Bilgileri:
✔ İmalatçı, ithalatçı veya alt kullanıcı bilgisi
✔ Şirket adı ve iletişim bilgileri

✔ Ürün Bilgileri:
✔ Mevzuatlar (KKDİK, SEA vb.)
✔ Adı, kullanım alanları (endüstriyel, tüketici vb.)
✔ Fiziksel özellikler (pH, viskozite, LD50 vb.)
✔ Depolama ve elleçleme koşulları

✔ Bileşenler:
✔ Sınıflandırma, oranlar (%) ve PBT/vPvB özellikleri
✔ Yerel ve uluslararası mevzuatlar

2. Sınıflandırma ve Etiketleme (Kısım 2)

✔ SEA Yönetmeliği Ek-1 kullanılarak zararlılık sınıflandırması hesaplanır.
✔ Tehlikeli bileşenler, uyarı kelimesi, zararlılık ifadeleri (H) ve önlem ifadeleri (P) belirlenir.
✔ P ifadelerinin sayısı, SEA Kılavuzuna göre altıya düşürülür.

3. Taşımacılık Sınıflandırması (Kısım 14)

✔ ADR Mevzuatı’na göre UN numarası ve taşıma kuralları belirlenir.

4. Koruyucu Önlemler ve Güvenlik Bilgileri (Kısım 4, 5, 6, 7, 8, 10, 13)

Ürün kullanımı, depolanması ve taşınması sırasında alınması gereken önlemler:
✔ İlk yardım önlemleri ve acil durum prosedürleri,
✔ Yangınla mücadele ekipmanları ve yöntemleri,
✔ Kaza sonucu yayılan maddelere karşı koruma önlemleri,
✔ Güvenli taşıma, depolama ve bertaraf koşulları.